Ben je hoogsensitief, dan is de kans groot dat je ervaring hebt met overprikkeld raken. Niet alleen hoogsensitieve personen hebben hiermee te maken, maar ook bijvoorbeeld mensen met hersenletsel of mensen op het autistisch spectrum kennen overprikkeling maar al te goed.
Maar wat is overprikkeling nu eigenlijk?
Bij overprikkeling krijgen je brein en je zenuwstelsel meer cognitieve, emotionele en zintuigelijke informatie te verwerken dan dat ze kunnen verwerken. Hierdoor ontstaat een disbalans in je autonome zenuwstelsel waardoor je automatisch in een vechten, vluchten of bevriezen staat terecht komt. Je hebt daardoor geen toegang meer tot al je denkvermogen en je hulpbronnen zoals je dat in een niet-overprikkelde staat hebt.
Met als gevolg dat je last hebt van:
- Een onrustig gevoel in je lijf
- Een hogere hartslag
- Erg emotioneel zijn, huilen om “niks”
- Niet meer helder kunnen nadenken
- Snel geïrriteerd zijn
- Geluid of licht slecht kunnen verdragen
- Oppervlakkiger ademen
- Blijven hangen in negatieve gedachten
- Je willen terugtrekken uit sociaal contact
- Angstige gedachten
- Snel opkomende boosheid
- Erge moeheid
En er zijn vast nog meer uitingen van overprikkeling die specifiek voor jou gelden. Elk zenuwstelsel werkt net een klein beetje anders. En uit onderzoek is gebleken dat bij hoogsensitiviteit het zenuwstelsel gevoeliger is afgesteld. Dat betekent een grotere kans op overprikkeling dus.
Wat te doen bij overprikkeling?
Het is de kunst om de eerste signalen van overprikkeling te leren herkennen bij jezelf. Zodat je ernstige overprikkeling kan overkomen. Want ik weet niet hoe dat bij jou werkt, maar als ik ernstig overprikkeld ben, kan ik opeens heel erg boos worden. Ik kan dan alleen nog maar in een donkere kamer met oordoppen in gaan slapen en wil ik niemand in mijn buurt hebben. Niet echt fijn voor mezelf en mijn omgeving.
Mijn eerste signalen van overprikkeling leer ik steeds beter kennen; gevoeligheid voor geluid, moe zijn, niet tegen snel bewegende beelden kunnen, geen zin hebben in sociaal contact en alleen willen zijn.
Mijn manier om te ontprikkelen
Het eerste wat ik doe als ik de eerste signalen opmerk, is het geluid in mijn omgeving beperken, muziek en tv uit. Geen radio in de auto. Mijn telefoon op stil (sowieso staan altijd mijn meldingsgeluiden uit). Ik neem even tijd en ruimte voor mezelf. Dat kan zijn een boek lezen met een kop thee en chocola of een stukje gaan wandelen in de natuur.
Ben ik op mijn werk, dan ga ik naar het toilet en doe ik even mijn ogen dicht en doe ademhalingsoefeningen. Of ik ga in mijn eentje een lunchwandeling maken. Ik zeg een paar afspraken af en zet wat contactmogelijkheden uit (even niet chatten, mailen en bellen tegelijk).
Parkeer vooral moeilijke of emotionele gesprekken. Als je overprikkeld bent, is dat geen goed idee. In een overprikkelde staat, kun je gewoon minder goed nadenken en reageer je wellicht feller of anders dan wanneer je zenuwstelsel wel in balans is.
Aanvullende tips om te ontprikkelen
⇒ Visualiseer dat je een luikje bovenop je hoofd (je kruin) openzet en laat alles waar je vanaf wilt, eruit stromen. Zodra je klaar bent, doe je het luikje weer dicht en maak je contact met je voeten op de aarde.
⇒ Laat koud water over je polsen stromen. Of nog beter, neem een koude douche. Klinkt niet aantrekkelijk, maar het werkt echt! Het is een fysieke reset voor je zenuwstelsel.
⇒ Doe ademhalingsoefeningen om weer in contact te komen met je lijf en te aarden. Adem 4 tellen in en adem 6 tot 8 tellen uit. Langer uitademen helpt om je hartslag te laten dalen en je zenuwstelsel te kalmeren.
⇒ Schrijf op wat er allemaal in je hoofd om gaat. Schrijf alles van je af of praat het van je af met iemand die je vertrouwt. Contact met iemand waarbij je je veilig voelt, is een belangrijke hulpbron om te kunnen ontprikkelen.
Niet alles zal voor jou werken. Probeer het uit en zoek ook naar je eigen manieren om weer te herstellen. Voel wat jij nodig hebt op dat moment en geef jezelf de ruimte om dat ook echt te doen.
Ik ben benieuwd naar jouw tips! Wellicht hebben andere HSP’s hier ook wat aan. Deel ze onder dit bericht.
HSP coaching
Heb je hulp nodig om te ontprikkelen, denk dan eens aan een ontprikkelsessie bij de paarden. Je geeft jezelf even de rust en ruimte die je nodig hebt en ik leer je een aantal methodes die je thuis kunt toepassen. Klik hier voor meer informatie.